Tροποποιήσεις σε ζητήματα που αφορούν στον ετήσιο προγραμματισμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ)  και τη διαδικασία εξισορρόπησης του συστήματος Φυσικού Αερίου για την αποφυγή στρεβλώσεων στις τιμές όσον αφορά στις δημοπρασίες αερίου εξισορρόπησης, προτείνει ο ΔΕΣΦΑ.

Μάλιστα η σχετική εισήγηση έρχεται να συμπληρώσει τις προτάσεις που είχε υποβάλει ο Διαχειριστής με επιστολή του προς την ΡΑΑΕΥ  την 1/6/23  για την τροποποίηση του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ και του Εγχειριδίου  Δημοπρασιών, καθώς και επί των παραμέτρων του ετήσιου προγραμματισμού Υγροποιημένου Αερίου της περιόδου 2024-28.

Η ΡΑΑΕΥ έθεσε σε διαβούλευση ως τις 31 Ιουλίου 2028 την πρόταση του ΔΕΣΦΑ.

Σχετικά με τον προγραμματισμό ΥΦΑ, προβλέπεται να γίνεται ετησίως για τα επόμενα 15 χρόνια, έναντι του ετήσιου προγραμματισμού για μία περίοδο 5 ετών, όπως είναι σημερα

Στο Εγχειρίδιο Εξισορρόπησης, οι τροποποιήσεις που προτείνει ο ΔΕΣΦΑ σχετίζονται με την υποβολή προσφορών αγοράς/πώλησης αερίου εξισορρόπησης μέσω βραχυπρόθεσμων τυποποιημένων προιόντων στο Βάθρο Εμπορίας. Οπως σημειώνει ο Διαχειριστής με το υφιστάμενο καθεστώς αν τελικώς δεν πραγματοποιηθεί συναλλαγή εκείνη την ημέρα,  η ΟριακήΤιμή Αγοράς/Πώλησης Αερίου Εξισορρόπησης (αντίστοιχα) την ημέρα αναφοράς γίνεται ίση με την Οριακή Τιμή Αγοράς/Πώλησης Αερίου Εξισορρόπησης της πο πρόσφατης ημέρας, κατά την οποία ο Διαχειριστής πραγματοποίησε συναλλαγή στην ίδια κατεύθυνση, δηλαδή αγορά ή πώληση.

Στην πράξη όμως, αυτός ο ετεροχρονισμός της τιμής,  μπορεί να προκαλέσει σημαντικές στρεβλώσεις κατά τη διαμόρφωση των τιμών διευθέτησης της Ημερήσιας Έλλειψης Εξισορρόπησης Φορτίου των Χρηστώ, δηλαδή  της Οριακής Τιμής Αγοράς Αερίου Εξισορρόπησης (ΟΤΑΑΕ) και της Οριακής Τιμής Πώλησης του Αερίου Εξισορρόπησης.

Η στρέβλωση οφείλεται στην «αναδρομικότητα» που προβλέπει η σχετική  διάταξη, καθώς η «πλέον πρόσφατη» ημέρα, που αναφέρει ο κανονισμός,  μπορεί να απέχει σημαντικά από την ημέρα που πραγματοποιείται η συναλλαγή και οι τιμές να έχουν αλλάξει θεαματικά.

Επιπρόσθετα, η πρόθεση του Διαχειριστή να αγοράσει/πωλήσει Αέριο Εξισορρόπησης μπορεί να εκδηλωθεί μετά την ολοκλήρωση της περιόδου Συνεχούς Διαπραγμάτευσης στο Βάθρο Εμπορίας. Στην περίπτωση αυτή το ενδιαφέρον συμμετοχής των Χρηστών Μεταφοράς είναι σχετικά περιορισμένο, πράγμα που αυξάνει τις πιθανότητες η εντολή του Διαχειριστή να μείνει ανεκτέλεστη.

Σε αυτή τη περίπτωση, εφαρμόζεται μία Οριακή Τιμή Αγοράς/Πώλησης Αερίου Εξισορρόπησης που μπορεί να διαφέρει σημαντικά από αυτήν που διαμορφώθηκε μέσω των συναλλαγών της ίδιας της ημέρας αναφοράς, χωρίς οι χρήστες να μπορούν να κάνουν οτιδήποτε  για να αποτρέψουν αυτή τη διαφορά.

Χαρακτηριριστικό είναι το παράδειγμα που επικαλείται ο ΔΕΣΦΑ :

• Στις 30/09/2022 ο Διαχειριστής αγόρασε Αέριο Εξισορρόπησης (6,15 GWh) και η Οριακή Τιμή Αγοράς διαμορφώθηκε στα 227 Ευρώ/MWh

• Στις 02/11/2022 προέκυψε ξανά ανάγκη για αγορά Αερίου Εξισορρόπησης και ζήτησε ποσότητα 3 GWh μέσω δημοπρασίας στις 21:00 της Ημέρας αυτής (ενώ η αγορά βρισκόταν στο extended trading session).

• H Μεσοσταθμική Τιμή Αερίου της ίδιας ημέρας είχε διαμορφωθεί στα 45,17 Ευρώ/MWh, που με τον κανόνα της Μικρής Προσαρμογής (+10%) θα οδηγούσε σε τιμή  ίση με 49,69 Ευρώ/MWh. Όμως η  πρώτη δημοπρασία (στις 21:00) αποδείχθηκε άγονη, και πρόσκαιρα η Οριακή τιμή  διαμορφώθηκε στα 227 Ευρώ/MWh, βάσει της διάταξης της παραγράφου [2] του Άρθρου [3.2] του Εγχειριδίου, δηλαδή της χρήσης της τιμής κατά την οποία εκτελέστηκε η πιο πρόσφατη ανάλογη συναλλαγή Εξισορρόπησης. Στην επόμενη δημοπρασία, στις 23:00, επιτεύχθηκε τελικώς η αγορά 1,1 GWh και η τιμή  επέστρεψε σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα (57,5 Ευρώ/MWh)

Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΕΣΦΑ επισημαίνει τον  κίνδυνο διαμόρφωσης μίας υπέρογκης τιμής για την αγορά Αερίου Εξισορρόπησης, εάν τελικώς εφαρμοζόταν η διάταξη. Και μάλιστα θα ήταν μία τιμή, η οποία θα διέφερε δραματικά από τη Μεσοσταθμική Τιμή Αερίου της ίδιας ημέρας. Παρότι εκείνη την  ημέρα αποφεύχθηκε η μεγάλη διακύμανση τιμής,  σε άλλες περιπτώσεις η διάταξη εφαρμόστηκε, προκαλώντας μεταβολές, έστω και μικρότερες,  στις Οριακές Τιμές, καθώς η πλέον πρόσφατη ημέρα που χρησιμοποιήθηκε ήταν χρονικά πιο κοντά στην ημέρα αναφοράς και η διαφορά τιμών ήταν πιο περιορισμένη.

Για να αποφεύγονται τέτοια γεγονότα ο ΔΕΣΦΑ προτείνει τη διαγραφή της σχετικής διάταξης (παράγραφος  [2] του Άρθρου [3.2] του Εγχειριδίου Εξισορρόπησης)  και την προσθήκη της κατάλληλης διάταξης στην παράγραφο [1] του [3.2] του Εγχειριδίου, ούτως ώστε σε κάθε περίπτωση μη πραγματοποίησης συναλλαγών από πλευράς ΔΕΣΦΑ για οποιοδήποτε λόγο, οι Οριακές Τιμές Αγοράς/Πώλησης να καθορίζονται ως η Μεσοσταθμική Τιμή Αερίου +/- τη Μικρή Προσαρμογή (10%).

Με αυτόν τον τρόπο, όπως υποστηρίζει ο Διαχειριστής,  επιτυγχάνεται καλύτερη συσχέτιση των χρησιμοποιούμενων οριακών τιμών με τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, απλούστευση του τρόπου υπολογισμού τους , περιορισμός της μεταβλητότητας  των οριακών τιμών από μέρα σε μέρα κλπ